The Repentant (Algeria,2012)

a.k.a. El taaib

หนังเรื่อง เอล ทายิบ หรือ The Repentant นี่แปลตรงตัวคือคนกลับใจ มันเป็นคำทางศาสนาที่หมายถึงคนกลับใจจากความบาปมาหาพระเจ้า แต่ในที่นี้เป็นคำที่ทางการประเทศแอลจีเรียใช้เรียกผู้ก่อการร้าย ในสงครามศาสนาญิฮาดซึ่งกลับใจมาสู่สังคมปกติ

แต่มันกลับใจกันได้ง่ายๆ อย่างนี้เลยเหรอ

เรื่องราวของ ฮาร์ยิต หนึ่งในผู้กลับใจลงจากภูเขาของกลุ่มผู้ก่อการร้าย กลับบ้านพ่อแม่ในหมู่บ้าน แม้คนในหมู่บ้านจะเรียกเขาว่าไอ้ฆาตกร แต่พ่อแม่ก็รับเขากลับสู่อ้อมอกด้วยความรักบริสุทธิ์ ฮาร์ยิต เข้ามอบตัวกับตำรวจในเมือง ซึ่งแกล้งทำเป็นว่าจะช่วยเพื่อสืบข้อมูลของกลุ่มผู้ก่อการร้ายอีกที

บอกเลยนี่คือหนังของประเทศแอลจีเรียเรื่องแรกในชีวิตที่ดูเลย ประเทศนี้อยู่ตรงไหนในโลกนี่ยังเพิ่งเปิดแผนที่ดูถึงได้รู้ว่าอยู่แอฟริกาเหนือ ดังนั้นพื้นฐานสังคม เศรษฐกิจ การเมืองอันร้อนแรงของหนังเรื่องนี้ผมไม่รู้อะไรทั้งนั้น แต่นี่ไง ที่ชอบดูหนังก็เพราะชอบเปิดกะโหลกว่ายังมีอะไรอีกเยอะเลยที่เราไม่รู้

ผมเป็นคนชอบดูหนังมุสลิมอาหรับมากๆ เพราะมันเป็นภาพในโลกที่ผมไม่คุ้นเคย บ้านเมืองกลางทะเลทราย ถนนฝุ่นตลบ แดดแรงแต่หนาว อาหารก็ดูดำๆ จานชามเปื้อนๆ และที่เห็นประจำในหนังประเทศเหล่านี้คือ หน้าตาผู้คนอมทุกข์ มันเหมือนมีความเจ็บปวดมหาศาลที่พวกเขาต้องแบกไว้ตลอดเวลา

ปกติหนังอาหรับไม่ต้องบิ้วดราม่าเยอะ เพราะแค่ยกกล้องถ่ายภาพนิ่งๆ หนึ่งภาพก็มี Conflict เยอะมากพอให้หนังสนุกอยู่แล้ว แต่หนังเรื่องนี้หดหู่มากขึ้นไปอีก เมื่อเล่าเรื่องราวของครอบครัวที่แตกสลายท่ามกลางภาวะสงครามศาสนาได้เจ็บสุดขั้วหัวใจ ทำไมคนเราต้องฆ่ากันเพราะเรื่องบ้าบอพวกนี้ด้วย

ผมชอบดูผู้คนในหนังที่ช่างมีชีวิตที่แตกต่างราวกับอยู่คนละโลก และผมก็ชอบดูความเหมือนของมนุษย์ที่ไม่ว่าสภาพภายนอกจะแตกต่างกันแค่ไหน แต่พอเป็นเรื่องของจิตใจแล้วมันโคตรเหมือนกัน เราร้องไห้เจ็บปวดให้กับเรื่องเหมือนๆ กัน ความตายของคนในครอบครัว ความรักของพ่อแม่ที่มีต่อลูก ความสัมพันธ์ระหว่างหนุ่มสาวคู่รัก หนังเรื่องนี้เปิดเผยเรื่องพวกนี้ให้ผมได้ร่วมรู้สึกไปกับพวกเขา

หนังมีอะไรหลายอย่างคล้ายสภาพบ้านเรา เช่นเรื่องการปรองดองของความเชื่อทางการเมืองที่แตกต่าง ความเดือดร้อนของประชาชนกับประชาธิปไตยปลอมๆ ความอดอยากปัจจัยพื้นฐาน น้ำ ไฟฟ้า อาหาร ยา ที่อยู่อาศัย และที่เหมือนอย่างแรงคือความเกลียดชังต่อกันที่แปะอยู่บนใบหน้าผู้คน

ดูจบแล้วผมก็คงไม่มีทางอื่นนอกจากก้มหน้าลง สารภาพบาปขอเป็น The Repentant ผู้กลับใจใหม่อีกครั้งหนึ่ง

#Mubi